Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.
Państwo rzymskie istniało praktycznie przez XIII wieków, będąc przez ten czas wielokrotnie czynnikiem nadającym bieg historii. Postanowiłem więc, że historię starożytnego Rzymu opowiadać będę w poszczególnych artykułach niżej zawartych, które niekoniecznie zawsze dotyczyć będą Wiecznego Miasta.
Zachęcam do podsyłania artykułów oraz wskazywania ewentualnych poprawek lub nieścisłości.
Wojny prowadzone przez Rzymian w czasach późnej Republiki spowodowały, że wiele legionów, a nawet pojedynczych żołnierzy, zyskało niemalże sławę tak wielką, jak prowadzący ich wodzowie. W tamtym okresie armia rzymska była praktycznie armią zawodową.
W III w. n.e. na obszary Cesarstwa Rzymskiego z Państwa Perskiego przenikała nowa synkretyczna religia – manicheizm. Jej założycielem był prorok Mani, a sama doktryna łączyła w sobie elementy innych religii: gnostycyzmu, chrześcijaństwa, mitraizmu, zaratusztranizmu, buddyzmu oraz dżinizmu.
Oprócz pochodnych sposobów nabycia własności, a więc mających miejsce przy udziale poprzedniego właściciela (mancypacja, in iure cessio, tradycja), w prawie rzymskim rozróżniano także pierwotne sposoby nabycia własności. Należały do nich: zawłaszczenie, akcesja, przerobienie, nabycie własności na pożytkach, znalezienie skarbu i zasiedzenie. Te sposoby nabycia własności były niezależne od praw własności poprzednika.
Grecy nauczyli Rzymian nie tylko filozofii, ale także biesiadowania. Greckie sympozjony były naśladowane przez rzymskie elity, a stoły wprost uginały się pod potrawami, których przepych możemy poznać choćby dzięki zachowanej książce kucharskiej Apicjusza.
Na dalekim zachodzie, niedaleko wysp zamieszkałych wg Homera przez sny, tuż przy bramach prowadzących do Podziemia, mieszkać miał bajeczny lud Kimmerów (Homer, Odyseja, ks. XI, wersy 14-19). Nie poznajemy obyczajów panujących wśród tego ludu oraz szczegółów z ich życia, gdyż są oni jedynie wspomnieni jako mieszkańcy krainy nieprzenikniętej przez promienie słoneczne.
Niniejszy tekst ma na celu przybliżenie nieco symboliki, a także przyjrzenie się z bliższa jednej z najbardziej przerażających kar rzymskiego wymiaru sprawiedliwości. Poena cullei, czyli tak zwana kara worka, znana jest najpowszechniej jako ta, którą w starożytnym Rzymie ponosili ojcobójcy. Skazaniec był zaszywany w skórzanym worze wraz z towarzystwem czterech zwierząt – psa, małpy, węża oraz koguta. Następnie worek, wraz z żywą zawartością, wrzucano do rzeki. Lecz jest to tylko jedna z surowych twarzy rzymskiej sprawiedliwości, wymierzanej za sprawą poena cullei. Co wiemy o niej jeszcze?
Wiele osób odwiedzając groby najbliższych zetknęło się z nagrobkami informującymi, że zmarły „zasnął na wieki”, czy „śpi w Panu” – niewielu zaś wie, iż te frazy pochodzą wprost ze świata starożytnych Rzymian i Greków.
Na kontynencie europejskim Imperium Rzymskie opierało swoją granicę o dwie wielkie rzeki: Ren i Dunaj. W tej koncepcji istniał jednak pewien zasadniczy problem – obie rzeki w swoim początkowym biegu rozmijają się ze sobą tworząc na mapie kąt rozwarty. Powodowało to, iż teren pomiędzy nimi wcinał się dość głęboko w rzymskie terytorium w kierunku południowo-zachodnim. Było to więc newralgiczne miejsce, w którym barbarzyńcy mogli łatwo wkraczać na teren Imperium. Aby temu zapobiec Rzymianie opanowali ziemie pomiędzy górnym biegami rzek Ren i Dunaj. Tereny te w starożytności nazywane były Agri Decumates czyli po polsku „ziemie dziesięcinne”. Obecnie obszar ten położony jest w większości w kraju związkowym Badenia-Wirtembergia w Niemczech.
W prawie rzymskim istniało wiele kategorii, do których mogły należeć rzeczy. Samo pojęcie rzeczy było traktowane bardzo obszernie i mieściło zarówno rzeczy materialne jak i różne pojęcia abstrakcyjne. Krótki opis kategorii pozwoli wyjaśnić pojemność tego pojęcia i różnorodność rzeczy w starożytnym Rzymie.
Przeglądając listę rzymskich prowincji w większości nie ma się problemu z ich identyfikacją na współczesnej mapie, np. Galia to dzisiejsza Francja, Mezja to Bułgaria i Serbia, a Brytania to Anglia. Libia czy Egipt funkcjonują jako kraje o tej samej nazwie również w dzisiejszych czasach.
