Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Tajemnicze misteria rzymskie

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Bachanalia
Fresk Misteria dionizyjskie w pompejańskiej Willi z Misteriami. Datowane ba II wiek p.n.e

Antyczni Rzymianie czcili wielu bogów i, podobnie jak dawni Grecy, odprawiali misteria oraz brali udział w kultowych ceremoniach, często o charakterze orgiastycznym. Wiele z nich do dziś osnutych jest tajemnicą i niewiele można powiedzieć o tych praktykach. 

Tracja chociażby, od 46 roku p.n.e. będąca rzymską prowincją, znana była ze swej bogini – Kotyto. Jej kult przybierał charakter właśnie orgiastyczny. To samo działo się w przypadku innej boginki – Kybele. Ta postać wywodzi się z Frygii i jest dosyć mocno rozpowszechniona.

Warto także zwrócić uwagę na takie święta, jak na przykład Neptunalia. Wzmiankują o nich zaledwie tylko tacy mistrzowie, jak Marek Terencjusz Warron czy wielki rzymski poeta czasów Oktawiana AugustaHoracy. Ten drugi jest wyjątkowo zdawkowy i zaledwie jedną pieśń (Pieśń 28) poświęca temu wydarzeniu, wspominając o Neptunie, winie oraz mitologicznych postaciach, jak np. Nereidach – boginkach morskich, córkach Nereusa.

W samej więc mitologii wiele kobiecych postaci, które przywołują na myśl obrazy pierwotnych bogiń płodności – archaicznych Wielkich Matek Ziemi. Jest np. Agaue, która w szale bakchicznym, razem z innymi bachantkami, rozszarpała syna.

Są to postaci niezbyt obszernie znane, przez Rzymian oczywiście kulturowo przejęte z wzorców wcześniejszych: naleciałości wschodnie, greckie. Swoisty synkretyzm i eklektyzm odwołuje się jednak także do tych najstarszych wyobrażeń Wielkiej Matki, archetypicznych postaci, z którego to faktu nie wszyscy zdają sobie sprawę. Co ciekawe, takie przedstawienia dawnych bogiń płodności wpłynęły również znacząco na później wypracowany obraz czarownicy-kusicielki. Jej rodowód jest właśnie antyczny, związany ściśle z dawnym kultem cielesności, co później stało się najwyższym grzechem i plugastwem w świetle chrześcijańskiego świata.

Wraz z późniejszym rozwojem Imperium wiele wierzeń miało już bardziej charakter komercyjny, a na straganach sprzedawano rozmaite talizmany i ochronne amulety. Wróżenie, niemalże ze wszystkiego (wnętrzności zwierząt, które dokładnie, niczym mapę, opisywano), było na porządku dziennym. Zakazanym było jedynie wieszczyć na temat sytuacji na najwyższym szczeblu. Nie można było rozprawiać na temat tego, ile obecny władca będzie jeszcze żyć, ani przepowiadać mu nadejścia śmierci. Rzymianie odchodzili jednak z czasem od orgiastycznych praktyk, które później tylko z demonizowano i postawiono w ostrej opozycji: plugawe pogaństwo – bezgrzeszne chrześcijaństwo.

Autor: Michał Pleskacz
Źródła wykorzystane
  • Angielska Wikipedia
  • Jan Gondowicz, Trans-autentyk. Nieczyste formy Brunona Schulza
  • Horacy, Dzieła, t. I-II, Warszawa 1980

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów