Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.
Państwo rzymskie istniało praktycznie przez XIII wieków, będąc przez ten czas wielokrotnie czynnikiem nadającym bieg historii. Postanowiłem więc, że historię starożytnego Rzymu opowiadać będę w poszczególnych artykułach niżej zawartych, które niekoniecznie zawsze dotyczyć będą Wiecznego Miasta.
Zachęcam do podsyłania artykułów oraz wskazywania ewentualnych poprawek lub nieścisłości.
Na Ukrainie znaleźć możemy pozostałości po obecności antycznych Rzymian, jak i dowody na zażyłe kontakty handlowe z ludami zamieszkującymi stepy ukraińskie – Sarmatów czy Scytów. Jednym z najbardziej obfitych w rzymskie znaleziska jest Półwysep Krymski.
Jak powszechnie wiadomo, kobieta w starożytnym Rzymie miała bardzo ograniczone prawa, jednak jej pozycja społeczna była znacznie silniejsza niż Greczynek. Mimo to, nadal pozostawała całkowicie zależna od mężczyzn – najpierw ojca, a później męża. Manus, czyli przechodzenie żony pod władzę męża, było ściśle powiązane z instytucją małżeństwa. Jeśli łączymy pojęcia małżeństwa i manus, wymaga to szerszego wyjaśnienia.
Zapraszam do przeczytania fragmentu prologu najnowszej książki: „Zdrajca” – kolejnej fascynującej żołnierskiej opowieści Gerainta Jonesa. Wydawcą pozycji jest Dom Wydawniczy REBIS.
Wraz z rozrostem państwa rzymskiego oraz powstaniem prawdziwego pieniądza, Rzymianie zaczęli dostrzegać, jak ważną rolę pełnią monety, poza funkcją płatniczą. Możliwość umieszczania na awersie lub rewersie inicjałów oraz wizerunków/symboli umożliwiało politykom oraz cesarzom oddziaływanie na masy społeczne. W końcu każdemu mieszkańcowi państwa rzymskiego zależało na posiadaniu pieniędzy, które pośrednio były także nośnikiem informacji i sposobem propagandy.
Wojna domowa lat 193-197 została przedstawiona przez antycznych pisarzy bardzo jednostronnie. Skupiano się przede wszystkim na postaci jej zwycięzcy, czyli Septymiuszu Sewerze. Pozostali uczestnicy tego konfliktu, a więc Pescenniusz Niger, Klodiusz Albin oraz Dydiusz Julian nie doczekali się takiego zainteresowania ze strony antycznych historiografów. Niestety ilość źródeł, które pomogłyby w odtworzeniu ich programów politycznych jest bardzo ograniczona. Podstawą do tego typu rozważań są więc przede wszystkim monety, które wybijali poszczególni pretendenci do purpury. Na tym polu szczególnie wyróżnił się wspomniany Klodiusz Albin.
Wojna należy do najbardziej radykalnych działań, jaką może podjąć społeczność ludzka. Wśród dawnych społeczeństw tego typu zachowania były najczęściej postrzegane w kontekście religijno-magicznym. Ludzie przebłagiwali bogów przed rozpoczęciem konfliktu, a późniejsze zwycięstwa czy też porażki przypisywano ich bezpośredniej interwencji. Nie inaczej funkcjonowały społeczeństwa starożytnych Greków i Rzymian.
Zwiedzając zabytkowe kościoły łacińskie z różnych epok można odnieść wrażenie, że wszystkie są do siebie w jakiś sposób podobne. Do takich podobieństw należą plan krzyża łacińskiego i podział na nawy. Kiedy przejdziemy szlakiem architektury sakralnej, od czasów dzisiejszych aż do starożytności zauważymy, że te wyżej wymienione podobieństwa pochodzą ze sztuki wczesnochrześcijańskiej, a te z kolei zostały przejęte jeszcze z czasów pogańskich, z budownictwa cywilnego a nie sakralnego. Dlaczego zatem nasze kościoły odwołują się do dziedzictwa budowli bazylikowej, a nie z świątyń greckich, etruskich i wzorowanych na nich rzymskich?
Słowo „bibliotek” (gr. βιβλιοθήκη, pochodzące od greckich wyrazów βιβλίον i θήκη, kolejno tłumaczonych jako książka i zbiornik) funkcjonuje w języku polskim jako nazwa na liczny księgozbiór, zarówno o charakterze prywatnym, będącym dziełem samodzielnego kolekcjonera, jak i publicznym, w postaci państwowej instytucji z wolnym dostępem do zbioru, który regulują określone dla danej placówki zasady. Ta XX-wieczna definicja znacząco odbiega od sposobu funkcjonowania bibliotek i pojmowania ich idei w okresie istnienia starożytnego Rzymu.
Armia stanowiła najważniejszy element rzymskiej ekspansji terytorialnej. Dzisiaj powszechnie kojarzymy ją głównie ze świetną dyscypliną i organizacją. W pierwszych wiekach istnienia republiki nie miała ona jednak charakteru zawodowego. Składała się głównie z rzymskich obywateli, którzy w razie potrzeby byli powoływani do wojska. Co więcej, państwo rzymskie nie zapewniało żołnierzom uzbrojenia, środków na jego zakup ani żołdu. W związku z tym nie każdy obywatel mógł sobie zapewnić odpowiedni ekwipunek, co znacznie obniżało jego wartość bojową, a co za tym idzie – pozycję społeczną.
Wojna domowa w latach 193-197 była niezwykle ważnym wydarzeniem w historii starożytnego Rzymu. Po śmierci Kommodusa, kilku kandydatów stanęło do walki o purpurę cesarską. Ostatecznym zwycięzcą tego konfliktu miał okazać się Septymiusz Sewer. W osiągnięciu politycznego oraz militarnego sukcesu pomagał mu bez wątpienia przemyślany i skuteczny program propagandowy.
