Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.
Państwo rzymskie istniało praktycznie przez XIII wieków, będąc przez ten czas wielokrotnie czynnikiem nadającym bieg historii. Postanowiłem więc, że historię starożytnego Rzymu opowiadać będę w poszczególnych artykułach niżej zawartych, które niekoniecznie zawsze dotyczyć będą Wiecznego Miasta.
Zachęcam do podsyłania artykułów oraz wskazywania ewentualnych poprawek lub nieścisłości.
Po śmierci Aleksandra Sewera w 235 roku n.e., ostatniego członka dynastii syryjskiej, w Imperium Rzymskim nastąpił kryzys gospodarczy i polityczny. Przyjęło się go określać terminem „kryzys III wieku” i trwał aż do objęcia rządów przez Dioklecjana w 284 roku n.e. W tym czasie Cesarstwo Rzymskie, stale destabilizowane wewnętrzną walką o władzę, musiało bronić granic przed atakami ościennych ludów i państw.
Dnia 13 grudnia 115 roku n.e.1 w Antiochii miało miejsce niezwykle silne trzęsienie ziemi. Obecne szacunki podają siłę 7,5 w skali Richtera oraz 11 stopni według skali Mercallego. Antiochia i okolica zostały doszczętnie zniszczone. Na domiar wszystkiego trzęsienie spowodowało lokalne tsunami, które istotnie uszkodziło port w Caesarea Maritima w Judei (obecny Izrael).
Jakakolwiek aktywność wojskowa i polityczna Rzymian na Półwyspie Arabskim związana jest z działaniami podjętymi przez cesarza Oktawiana Augusta. Legiony rzymskie nigdy jednak nie podbiły terenów Arabii, co w dużej mierze podyktowane było ciężkimi warunkami klimatycznymi oraz problemami z aprowizacją na dużej odległości.
Kiedy w 410 roku n.e. Wizygoci zdobywali Rzym, współczesnym wydawało się, iż nastąpił koniec cywilizowanego świata. De facto Rzym nie był już stolicą Imperium i nie miał już tak wielkiego znaczenia jak niegdyś, jednak nadal był symbolem cywilizacji Rzymian.
Edykt Karakalli, znany także jako Constitutio Antoniniana był to dokument wydany w 212 roku, przyznający wszystkim wolnym mieszkańcom Imperium Rzymskiego (oprócz peregrini dedicti1) prawa obywateli rzymskich. Nazwa edyktu pochodzi od Karakalli, czyli Marcusa Aureliusa Antoninusa, cesarza rzymskiego, któremu przypisuje się autorstwo dokumentu.
Według antycznych przekazów wieczorem dnia 27 października 312 roku n.e., tuż przed bitwą przy Moście Mulwijskim, Konstantyn Wielki miał mieć wizję, która poprowadziła go do zwycięstwa przy wsparciu chrześcijańskiego boga. Źródła historyczne nie są jednak zgodne i różnią się w pewnych kwestiach, co do tzw. „cudu Konstantyna”.
Dnia 15 marca 44 roku p.n.e., rzymski dyktator Gajusz Juliusz Cezar został zamordowany. Parę dni później, został skremowany na rzymskim forum. Na temat tego wydarzenia zachowało się kilka źródeł antycznych. Jednym z nich jest dzieło Swetoniusza.
Wschodnia część Cesarstwa Rzymskiego, znana jako Cesarstwo Bizantyjskie istniała do roku 1204 aby się odrodzić i ostatecznie upaść w 1453. Państwo to aż do swojego upadku podkreślało swoje rzymskie pochodzenie. Bizantyjczycy określali siebie Romaioi – Rzymianie. Pomimo że łacińska Europa kwestionowała rzymskość Bizancjum co najmniej od czasów kiedy papież koronował Karola Wielkiego na cesarza, dla wschodu Bizancjum wciąż było Rzymem, i tak np. Arabowie nazywali to państwo Ar Rum – Rzym.
Aby zrozumieć system wyborczy antycznego Rzymu należy zrozumieć podział administracyjny państwa rzymskiego. Rzym podobnie jak miasta greckie był początkowo małym miastem-państwem, które stopniowo zaczęło się przeradzać w imperium. Wraz z rozwojem terytorialnym na Półwyspie Apenińskim, w Hiszpanii, Grecji czy Północnej Afryce, do Rzymu wcielano kolejne miasta, które przyjęto określać terminem municypium (municipium).
Rok 31 p.n.e. rozpoczął nowy etap w dziejach państwa rzymskiego. Sukces Oktawiana, którego ukoronowanie nastąpiło w 27 roku p.n.e., stworzył nowy system polityczny – cesarstwo.
