Poppea Sabina byÅ‚a drugÄ… żonÄ… cesarza Nerona. UrodziÅ‚a siÄ™ w 30 roku n.e. Jej rodzicami byli Tytus Olliusz i Poppea Sabina. Nazwisko i imiÄ™ odziedziczyÅ‚a po swoim dziadku, „jako że sÅ‚awna byÅ‚a pamięć (jego – V.F.Åš.) triumfu”1.
Poppea Sabina byÅ‚a piÄ™knÄ… i bogatÄ… kobietÄ…. „Skromność miaÅ‚a na pokaz, a rozwiÄ…zÅ‚ość na użytek; rzadko wychodziÅ‚a z domu, a zawsze z licem na poÅ‚y zakwefionym, aby niczyich spojrzeÅ„ nie nasycić albo ponieważ tak jej byÅ‚o do twarzy. Nigdy nie oszczÄ™dzaÅ‚a swego dobrego imienia i nie odróżniaÅ‚a małżonków od gachów; nie ulegajÄ…c zaÅ› ani wÅ‚asnemu, ani cudzemu uczuciu, tam przenosiÅ‚a swe kaprysy, gdzie korzyść swÄ… widziaÅ‚a”2. Poppea byÅ‚a wyrachowanÄ… kobietÄ…, która lubiÅ‚a brać udziaÅ‚ w rozpuÅ›cie, oraz prowadzić wystawny tryb życia. Jej kapiele w oÅ›lim mleku, zostaÅ‚y zapisane nie tylko na kartach historii starożytnego Rzymu. To dziÄ™ki nim Poppea Sabina zyskaÅ‚a rozgÅ‚os i sÅ‚awÄ™. Jak podajÄ… nam źródÅ‚a, codziennie dojono okoÅ‚o pięćset oÅ›lic, aby Poppea mogÅ‚a siÄ™ kÄ…pać w ich mleku. Poppea Sabina twierdziÅ‚a bowiem, że mleko z oÅ›lic dziaÅ‚a ożywczo na jej skórÄ™.
Pierwszym jej mężem byÅ‚ prefekt pretorianów Rubriusz Kryspin. Poppea wyszÅ‚a za mąż za niego bÄ™dÄ…c bardzo mÅ‚odÄ… dziewczynÄ…. MiaÅ‚a z nim syna, którego kilkanaÅ›cie lat później z rozkazu Nerona utopili jego niewolnicy „w morzu, gdy Å‚owiÅ‚ ryby, tylko za to, że podobno w czasie zabawy udawaÅ‚ wodza, sprawujÄ…c rozkazy”3. MałżeÅ„stwo Sabiny Poppei z Kryspinem nie trwaÅ‚o jednak zbyt dÅ‚ugo. Nowym jej wybrankiem zostaÅ‚ Othon, który uchodziÅ‚ za jednego z najbliższych przyjaciół cesarza Nerona. Jak podaje nam Tacyt, Othon poÅ›lubiÅ‚ PoppeÄ™ z dwóch powodów. Pierwszym byÅ‚o to, „aby w razie posiadania przez obu tej samej kobiety ten również wÄ™zeÅ‚ przyczyniÅ‚ mu wpÅ‚ywów”4. WedÅ‚ug drugiej wersji, Neron nie znaÅ‚ wczeÅ›niej w ogóle Poppei. ZwróciÅ‚ na niÄ… uwagÄ™ i swoje zainteresowanie dopiero wtedy, kiedy „Othon, być może nieostrożny wskutek miÅ‚oÅ›ci, poczÄ…Å‚ wychwalać urodÄ™ i wytworność swej żony przed cesarzem”5. Wielokrotnie podczas spotkaÅ„ z Neronem, kiedy wychodziÅ‚, mówiÅ‚, że „idzie do tej, która jest jemu przyznanym szlachectwem, piÄ™knoÅ›ciÄ…, przedmiotem pragnieÅ„ wszystkich ludzi, a rozkoszÄ… szczęśliwych”6. Wobec takich zabiegów i podstÄ™pów Poppea Sabina szybko zostaÅ‚a przedstawiona cesarzowi, a tym samym szybko uzyskaÅ‚a dostÄ™p do dworu, gdzie „staraÅ‚a siÄ™ naprzód umizgami i sztuczkami stanowisko swe umocnić, udajÄ…c, że nie może oprzeć siÄ™ miÅ‚oÅ›ci ku Neronowi, którego uroda jÄ… ujęła”7. Othon niemal natychmiast zostaÅ‚ odsuniÄ™ty od Poppei, której ambicje i plany byÅ‚y bardziej dalekosiężne niż siÄ™ wówczas wydawaÅ‚o. Kiedy udaÅ‚o jej siÄ™ w sobie rozkochać Nerona, przybraÅ‚a postawÄ™ dumnej i ambitnej kobiety. Podczas wielokrotnych próśb i propozycji od cesarza, aby zostaÅ‚a na jednÄ…, lub dwie noce w paÅ‚acu cesarskim, Poppea Sabina odpowiadaÅ‚a: „że jest mężatkÄ… i nie może swego małżeÅ„stwa siÄ™ wyrzec, gdyż Othon przywiÄ…zaÅ‚ jÄ… do siebie takim trybem życia, w jakim nikt mu nie dorówna”8. TwierdziÅ‚a, że Othon jest czÅ‚owiekiem wielkiej ogÅ‚ady i kultury. Neronowi zaÅ› zarzucaÅ‚a, „że majÄ…c za naÅ‚ożnicÄ™ sÅ‚użebnÄ… i stosunkiem z Akte zwiÄ…zany, z niewolniczego zwiÄ…zku przyswoiÅ‚ sobie tylko to, co niskie i podÅ‚e”9.
Te liczne knowania, intrygi przyniosÅ‚y oczekiwany cel Sabinie Poppei. W 59 roku n.e. jej męża Othona wysÅ‚ano do prowincji Luzytanii, nad którÄ… powierzono mu zwierzchnictwo tak, „aby nie mógÅ‚ w stolicy roli rywala odgrywać”10. Kolejnym krokiem Sabiny Poppei, jako kochanki Nerona, byÅ‚o odsuniÄ™cie od niego wyzwolenicy Akte – wielkiej miÅ‚oÅ›ci cesarza. Nie byÅ‚o to trudne dla Poppei, ponieważ Akte wierna swoim zasadom, usunęła siÄ™ w cieÅ„ wydarzeÅ„, nie podejmujÄ…c żadnej walki. PozostaÅ‚a jednak oddana do koÅ„ca Neronowi. To wÅ‚aÅ›nie Akte „pomogÅ‚a pochować Nerona, którego w chwili Å›mierci opuÅ›cili prawie wszyscy”11.
Wiele trudu musiaÅ‚a zadać sobie Poppea Sabina, aby usunąć matkÄ™ Nerona. Agrypina MÅ‚odsza bowiem otwarcie mówiÅ‚a o tym, że nie lubi nowej przyjaciółki syna, i że nie jest niÄ… zachwycona. Rozgoryczona takim obrotem sprawy Poppea, która „nie spodziewajÄ…c siÄ™ za życia Agrypiny małżenstwa z Neronem i jego rozwodu z OktawiÄ…, wÅ›ród czÄ™stych posÄ…dzeÅ„, a niekiedy w żartach, robiÅ‚a cesarzowi wyrzuty i nazywaÅ‚a go niedorostkiem, który podlegÅ‚y cudzym rozkazom, nie tylko wÅ‚adzy lecz nawet wolnoÅ›ci nie posiada”12. Bardzo czÄ™sto podczas kłótni Poppea Sabina zarzucaÅ‚a Neronowi, że celowo i z premedytacjÄ… odkÅ‚ada z niÄ… Å›lub na później. RównoczeÅ›nie prosiÅ‚a go, że jeżeli „Agrypina innej synowej, jak tylko synowi wrogiej znieść nie może, niech jÄ… zwrócÄ… jej mężowi Othonowi; pójdzie sobie dokÄ…dkolwiek, gdzie by raczej ze sÅ‚uchu dowiadywaÅ‚a siÄ™ o zniewagach wyrzÄ…dzanych imperatorowi, niż tu na nie patrzyÅ‚a, uwikÅ‚ana w jego niebezpieczeÅ„stwa”13. Te liczne żale, namowy Sabiny Poppei spowodowaÅ‚y, że Neron „doszedÅ‚ do przekonania, że gdziekolwiek (matka – V.F.Åš) by przebywaÅ‚a, jest mu ciężarem, i postanowiÅ‚ jÄ… zabić”14. MiaÅ‚o to miejsce w marcu 59 roku n.e. WedÅ‚ug Swetoniusza „Na oko pojednawszy siÄ™ z AgrypinÄ…, najczulszym listem wezwaÅ‚ jÄ… do Baj celem jakoby wspólnego uczczenia Kwinkwatrów. Dowódcom floty daÅ‚ polecenie, aby roztrzaskali, jakby w przypadkowym zderzeniu, statek liburnijski, którym przypÅ‚ynęła. Tymczasem ucztÄ™ przeciÄ…gnÄ…Å‚, a powracajÄ…cej do Baul zamiast zdruzgotanego statku ofiarowaÅ‚ do użytku ów sztucznie urzÄ…dzony, radoÅ›nie odprowadziÅ‚ na pokÅ‚ad i nawet ucaÅ‚owaÅ‚ przy rozstaniu w brodawki piersi. Przez resztÄ™ czasu oczekiwaÅ‚ w najwyższym popÅ‚ochu, oczekujÄ…c wyniku swych poczynaÅ„”15. Kiedy dowiedziaÅ‚ siÄ™, że matka przeżyÅ‚a, ogarnęła go panika. Wówczas to L. Agermusowi, jak podajÄ… źródÅ‚a, podrzuca sztylet i „natychmiast rozkazuje chwycić, zakuć w kajdany, jako podstawionego mordercÄ™, matkÄ™ zabić, stwarzajÄ…c pozór, jakoby ona sama popeÅ‚niÅ‚a samobójstwo, schwytana na zbrodniczym dziaÅ‚aniu”16.
Po śmierci Agrypiny Młodszej, aby zostać prawowitą małżonką Nerona, a zarazem Augustą, Poppea Sabina musiała pozbyć się także Oktawii. Nie było to łatwe, ponieważ Oktawia była pierwszą żoną Nerona, lubianą przez lud w Rzymie. To właśnie ze względu na jej popularność Neron przez dłuższy czas starał się jej nie szkodzić. Zawiść i zazdrość ambitnej kochanki cesarza – Poppei Sabiny i tym razem wzięła górę. W styczniu 62 roku n.e. Poppea przekonała Nerona, aby rozwiódł się z Oktawią. Oficjalnym powodem rozwodu było rzekome cudzołóstwo Oktawii. W wyniku fałszywych oskarżeń ze strony Sabiny Poppei, Oktawia została zesłana na wygnanie na wyspę Pandaterię. Sama Poppea, w dwanaście dni po rozwodzie, którego była główną sprawczynią, bez żadnych skrupułów, ani wyrzutów sumienia wyszła z mąż za Nerona.
W 63 roku n.e. Poppea Sabina urodziÅ‚a w Ancjum córkÄ™ której dano imiÄ™ Klaudia Augusta. Radość Poppei i Nerona nie trwaÅ‚a jednak dÅ‚ugo. KlaudiÄ™ AugustÄ™ stracili bowiem „jeszcze jako niemowlÄ™”17.
Poppea Sabina zmarÅ‚a w 65 roku n.e. na skutek niespodziewanego wybuchu zÅ‚oÅ›ci Nerona. Cesarz zabiÅ‚ jÄ… „kopniÄ™ciem nogi, za to, że po jego zbyt późnym powrocie z wyÅ›cigu jako woźnicy wpadÅ‚a na niego ze zÅ‚oÅ›ciÄ…, zresztÄ… bÄ™dÄ…c w ciąży i chora”18.
Pogrzeb Poppei Sabiny byÅ‚ publiczny. MowÄ™ pogrzebowÄ… na nim wygÅ‚osiÅ‚ sam Neron. Jej zwÅ‚ok nie spalono wedÅ‚ug zwyczaju, jaki obowiÄ…zywaÅ‚ wówczas w Rzymie, „lecz na modÅ‚Ä™ zagranicznych królów napeÅ‚nione wonnoÅ›ciami zabalsamowano i w grobowcu Juliuszów zÅ‚ożono”19.