Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Artykuły (Polityka i wydarzenia)

Państwo rzymskie istniało praktycznie przez XIII wieków, będąc przez ten czas wielokrotnie czynnikiem nadającym bieg historii. Postanowiłem więc, że historię starożytnego Rzymu opowiadać będę w poszczególnych artykułach niżej zawartych, które niekoniecznie zawsze dotyczyć będą Wiecznego Miasta.

Zachęcam do podsyłania artykułów oraz wskazywania ewentualnych poprawek lub nieścisłości.

Kto zadał śmiertelny cios? Jakie rany zadano Juliuszowi Cezarowi?

Dwa z najbardziej znanych i często powtarzanych aspektów zamachu na Cezara to liczba spiskowców zaangażowanych w spisek i liczba ran, jakie otrzymał. Większość starożytnych źródeł zgadza się, że było zaangażowanych około sześćdziesięciu spiskowców i że Cezar skończył z dwudziestoma trzema ranami kłutymi. W związku z tym nie jest niczym niezwykłym usłyszeć, że grupa senatorów zabiła Cezara lub że został zabity po tym, jak został dźgnięty nożem dwadzieścia trzy razy. Zazwyczaj starożytne źródła i współcześni pisarze grupują wszystkich zabójców, odnosząc się do zabójstwa Cezara jako do jednego zbiorowego działania, a jego śmierć była wynikiem wielu ran kłutych. Jednak rzeczywistość może być inna.

Śmierć Cezara, Vincenzo Camuccini

Czy starożytni Rzymianie spotkali się kiedyś z Chińczykami?

Historia świata obfituje w spotkania, a niekiedy nawet – w zderzenia – całkowicie odmiennych względem siebie cywilizacji. Najsłynniejsze bodaj przykłady takich interakcji stanowią kolonizacja i podbój tzw. Nowego Świata, czyli obu Ameryk przez Europejczyków, poczynając od samego końca XV w., inwazje koczowniczych Mongołów z w. XIII, sięgające aż po Europę Środkową i Bałkany, czy dalekie wyprawy wikingów na przełomie I i II tys., które zaprowadziły ich aż do Ameryki Północnej, gdzie natknęli się na tubylców, których poczęli określać mianem skraelingów.

Kadr z filmu Wojna imperiów (tytuł ang. Dragon Blade) z 2015 roku

Zenon i decyzja tysiąclecia

Kiedy 476 roku do Konstantynopola przybyły delegacje z zachodu Europy, cesarz Zenon był świeżo po zakończonej wojnie domowej, która pozbawiła go władzy na ponad rok. Posłowie reprezentowali dwie skonfliktowane strony, jedni domagali się wsparcia Juliusza Neposa obalonego imperatora zachodu, drudzy prosili o uznanie władzy Odoakera i nadanie mu tytułu patrycjusza. Salomonowa decyzja Zenona zdecydowała o losach Europy, więc warto przyjrzeć się warunkom geopolitycznym i dynastycznym, jakie musiał rozważać cesarz.

Cesarz Zenon

Dzieje dynastii julijsko-klaudyjskiej

Dzięki transformacjom w rzymskiej administracji, których dokonał Oktawian August za swojego panowania, imperium rzymskie mogło cieszyć się dwoma stuleciami relatywnego spokoju i dobrobytu, powszechnie znanego jako Pax Romana – „pokój rzymski”. Wielu historyków określa II wiek n.e jako złoty wiek imperium, ale nie do końca był to czas, który sprzyjałby każdemu, a zwłaszcza jeśli chodzi o władzę.

Cesarze z dynastii julijsko klaudyjskiej

Propaganda na rzymskich monetach

Wraz z rozrostem państwa rzymskiego oraz powstaniem prawdziwego pieniądza, Rzymianie zaczęli dostrzegać, jak ważną rolę pełnią monety, poza funkcją płatniczą. Możliwość umieszczania na awersie lub rewersie inicjałów oraz wizerunków/symboli umożliwiało politykom oraz cesarzom oddziaływanie na masy społeczne. W końcu każdemu mieszkańcowi państwa rzymskiego zależało na posiadaniu pieniędzy, które pośrednio były także nośnikiem informacji i sposobem propagandy.

Rewers monety rzymskiej ukazujący wilczycę karmiącą Romulusa i Remusa

Mennictwo Klodiusza Albina podczas wojny domowej w latach 193-197 n.e.

Wojna domowa lat 193-197 została przedstawiona przez antycznych pisarzy bardzo jednostronnie. Skupiano się przede wszystkim na postaci jej zwycięzcy, czyli Septymiuszu Sewerze. Pozostali uczestnicy tego konfliktu, a więc Pescenniusz Niger, Klodiusz Albin  oraz Dydiusz Julian nie doczekali się takiego zainteresowania ze strony antycznych historiografów. Niestety ilość źródeł, które pomogłyby w odtworzeniu ich programów politycznych jest bardzo ograniczona. Podstawą do tego typu rozważań są więc przede wszystkim monety, które wybijali poszczególni pretendenci do purpury. Na tym polu szczególnie wyróżnił się wspomniany Klodiusz Albin.

Moneta Klodiusza Albina

Juliusz Cezar ludobójcą Germanów

Gajusza Juliusza Cezara oceniamy współcześnie przez pryzmat najbardziej znanych faktów z jego życia: romansu z Kleopatrą, zdrady Brutusa i śmierci w wyniku zamachu w idy marcowe 44 r. p.n.e., czy też ustanowienia kalendarza juliańskiego. Cezar mieni się jako znakomity wódz, humanista, wyśmienity mówca, autor dzieł pisanych piękną łaciną: „O wojnie domowej”, „O wojnie galijskiej” oraz twórca używanych do dzisiaj cytatów: „kości zostały rzucone” czy „przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem”.

Juliusz Cezar

Propaganda monetarna cesarza Domicjana

Panowanie Domicjana (81–96) jest ciekawym i jednocześnie kontrowersyjnym okresem w historii cesarstwa rzymskiego. Pisarze wywodzący się z kręgów senatorskich opisali cesarza jako sprawującego władzę w sposób okrutny i autorytarny.

Jedna z pierwszych monet z nową tytulaturą cesarza Domicjana. Będzie stałym elementem jego mennictwa aż do końca panowania, czyli do roku 96

Et tu Brute contra me? Czyli o programie politycznym Marka Juniusza Brutusa

Marek Juniusz Brutus wydaje się być jedną z najbardziej rozpoznawalnych postaci świata starożytnego. Jego wizerunek został mocno zakorzeniony w literaturze, teatrze, kinie oraz szeroko rozumianej kulturze popularnej. W związku z tak dużą popularnością, wokół jego postaci narosło wiele mitów i nieporozumień. Można powiedzieć, że padł ofiarą swojej sławy, zarówno za życia i po śmierci.

Marek Juniusz Brutus

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów