Wojny rzymskie

Rywalizacja króla Pontu Mitrydatesa VI z Rzymem w I wieku p.n.e. wynikała z chęci utworzenia regionalnego mocarstwa i wyparcia wpływów rzymskich przez Pont.

Sertoriusz był rzymskim wodzem i politykiem żyjącym na przełomie II i I w. p.n.e., który przeciwstawił się rzymskiej machinie wojennej. Z racji na swoją przynależność do obozu popularów został zmuszony opuścić Rzym i finalnie stanął na czele plemion iberyjskich i stawiał opór w latach 80-73 p.n.e.

Juliusz Cezar przeszedł do historii jako zdobywca Galii oraz twórca nowego ustroju, który znalazł naśladowców w różnych epokach. Mało znane szerszemu ogółowi czytelników są jego działania militarne na wcześniejszych etapach kariery tzn. w okresie sprawowania urzędu propretora w Hiszpanii, gdzie przyszły zwycięzca Galów po raz pierwszy dowodził większym zgrupowaniem wojsk.

Podczas swojego konsulatu Juliusz Cezar zabiegał o powiększenie terytorium Rzymu na północy. W tym celu prowadził wojny galijskie.

Inwazja Cezara na Brytanię w latach 55-54 p.n.e. była ambitną kampanią wojenną, która dowodziła, że dla tego wodza nie było rzeczy niemożliwych.

Powstanie Wercyngetoryksa (52 p.n.e.) było próbą uniezależnienia i wyzwolenia Galii spod panowania rzymskiego. Na czele buntu stanął Wercyngetoryks.

Mająca miejsce w latach 49-45 p.n.e., wojna domowa Cezara z Pompejuszem - dwoma wielkimi wodzami swoich czasów - nie była pierwszą, która trapiła państwo rzymskie. Z pewnością jednak była najsłynniejsza oraz zadecydowała o upadku Republiki oraz scaleniu władzy w rękach jednej osoby.

Kiedy Juliusz Cezar został zamordowany w 44 p.n.e., Rzym ogarnęła po raz kolejny wojna domowa. W tym czasie zawarto także tzw. II triumwirat.

Oktawian August uważany jest w historiografii za twórcę nowego ładu politycznego w Rzymie, a jego imię jest kojarzone z takimi wydarzeniami, jak bitwa pod Akcjum czy aneksja Egiptu. Stosunkowo mało mówi się o jego kampaniach wojennych w Ilirii w latach 35-33 p.n.e.

Już w 27 p.n.e. Oktawian August zrzekł się części władzy na rzecz Senatu. Prowincje już dawno podbite i zromanizowane dostały się pod władzę patres, a prowincje graniczne miały być odtąd nadzorowane przez nowego Cezara, który ślubował zaprowadzenie porządku na granicach Imperium.